Sıkça Sorulan Sorular
İyonlaştırıcı radyasyonun maddenin birim kütlesinde soğurduğu enerji miktarıdır. 1 Gy, bir kilogramlık madde tarafından soğurulan 1 Joule’lük enerjidir.
Gama ışınlaması sterilizasyon amacıyla 50 yılı aşkın bir süredir uygulanmaktadır ve dünya genelinde 55 ülkede sayısı 200'ün üzerinde gama ışınlama tesisi mevcuttur.
İşlem kontrolünü sağlamak için ürün tarafından soğurulan dozu ölçmede kullanılan Harwell Perspex dozimetreler kullanılır. GAMMA PAK'ta bulunan dozimetre laboratuvarında birim kalınlıktaki absorbans değerleri spektrofototometre ile ölçülür. İstatistiksel hesaplama yöntemleri ile doz sonuçları değerlendirilerek ürünün aldığı min ve max doz aralıkları tespit edilir ve uygunluğu onaylanır. Tesiste bulunan dozimetreler ve diğer ölçüm cihazlarının kalibrasyonları düzenli olarak takip edilmekte ve yetkili otoriteler tarafından izlenebilirliği sağlanmaktadır.
Yasal düzenlemelerde belirtilen ışınlanması uygun olmayan ürünler ayrıca bozulmaya yüz tutmuş veya bozulmuş, kullanım tarihi geçmiş veya daha önceden başka sterilizasyon proseslerinden geçmiş, ambalajı bozulmuş veya sağlıksız paketlenmiş ürünlerin ışınlanması uygun değildir.
GAMMA PAK, hafta sonları da dahil günde 24 saat kesintisiz ışınlama hizmeti vermektedir. Işınlama işleminin hangi gün ve saatlerde yapılması gerektiğine ürünler tesise ulaşmadan veya ulaştıktan sonra yetkili kişilerle yapılan görüşme sonucu uygun planlama yapılarak müşteriye bildirilir.
Ürün kutuları hiç açılmadan kendi ambalajları içerisinde konveyör üzerinde bulunan alüminyumdan yapılmış ışınlama kutularına (TOT) yerleştirilir. Kutular otomatik konveyör üzerinde ışınlama odasına girer ve gama ışınlarına maruz bırakılır. Işınlama işleminden sonra ürün dolu ışınlama kutuları yine konveyorla otomatik olarak dışarı alınarak, ürünler işlem görmüş depolama alanında depolanır.
Alüminyumdan yapılmış ışınlama kutularının (TOT) iç boyutları 58 cm x 64 cm x 124 cm. olup, en fazla 125 kg. yüklenebilmektedir. Yalnız koli yaptırılırken tot boyutları içten içe 56 cm x 62 cm x 122 cm olarak düşünülmelidir. Zira kolilerin kendi et kalınlığı bu ölçüleri zorunlu kılmaktadır. Tot içine sığabilecek en uygun koli boyutları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Mevcut kolileriniz bu boyutları sağlamıyorsa mümkün olan en uygun yükleme şekliyle ürünleriniz tot içine yerleştirilir.
| Koli Boyutları | Koli Adedi |
|---|---|
| 55 cm x 30 cm x 40 cm | 6 |
| 55 cm x 60 cm x 30 cm | 4 |
| 55 cm x 60 cm x 40 cm | 3 |
| 55 cm x 61 cm x 61 cm | 2 |
Işınlama işlemini avantajlı kılan özelliklerinden biri ürünlerin en son paketlenmiş haliyle işlem görebilmesi ve ürünlerin ışınlamadan çıkar çıkmaz herhangi bir bekletilme süresine gerek duyulmadan son kullanıcıya güvenle sunulmasıdır. Bu özellikler göz önüne alındığında tesise ulaşan ürünlerin ışınlama işlemi ürünlerin miktarına ve dozuna bağlı olarak en kısa sürede tamamlanır. Müşteriyle yapılan görüşmeye dayanarak ürünlerin teslim tarihi hakkında mutabakat sağlandıktan sonra ışınlama işlemi talep edilen dozda gerçekleştirilir ve müşteriye teslim edilir.
Hayır. Çünkü GAMMA PAK A.Ş’de ışınlama kaynağı olarak Co-60 izotopundan yayınlanan enerjileri 1.17 MeV ile 1.33 MeV olan iki gama enerjisi kullanılır . Bu enerji düzeyleri de bir ürünü radyoaktif hale getirmek için çok düşüktür. Örneğin güneş ışınlarına maruz kalan gıdalar radyoaktif hale gelmeyeceği gibi, hava alanlarında güvenlik kontrolü sebebiyle X ray cihazlarından geçtiğimizde veya diş röntgeni çektirdiğimizde insan vücudu radyoaktif hale dönüşmez. Benzer şekilde ışınlanmış ürünlerin de radyoaktif olması mümkün değildir.
Işınlama tesisleri çalışan personel ve çevre açısından oldukça güvenlidir çünkü radyasyon güvenliği açısından tesis, ışınlama esnasında içeriye girişi engelleyen güvenlik sistemleriyle donatılmıştır. Işınlama hücresi ışınların dışarıya geçişini engellemek için 180 cm kalınlığında beton duvarlarla zırhlanarak tasarlanmış ayrıca kaynak panelinin sızdırmazlığı da üretici firma tarafından 20 yıl garanti edilmiştir. Kaynak kalemleri tükendiğinde üretici firmaya geri gönderilir bu yüzden radyoaktif atık meydana gelmez. Işınlama tesislerinin işletilmesinde personel yeterli ve eğitilmiş kişilerden oluşmaktadır. Personel güvenliği için kişisel dozimetreler kullanılır ve çalışanların aldıkları dozlar düzenli aralıklarla kontrol edilerek, kayıtları tutulur.
Yönetmelik ve standartlara uygun olarak gama ışınlaması ile belirtilen doz değerinde ışınlama yapıldığını belgeler.
Ürünler ışınlanıp sevk edildikten sonra anlaşmalı kargo aracılığı ile serifikası 5 gün içerisinde müşteriye gönderilir.
Ürün kolilerin üzerine ışınlamaya girmeden önce GAMMA PAK’ta işlem gördüğünü belirten bir etiket ve gama ışınlarına duyarlı renk değiştiren indikatör yapıştırılır. Tıbbi ürünler için ışınlama öncesi sarı olan indikatör ışınlamadan çıkınca kırmızı renge, gıdalarda ise açık yeşilden mor renge dönüşür.
Gıda paketlerinin üzerine bunlara ek olarak ışınlama işlemi yapıldığını belirten FDA tarafından onaylanan yeşil renkli uluslar arası gıda ışınlama sembolü ‘radura’ işareti yapıştırılır.
Gıda ışınlamasının sağlık yönünden güvenilir olduğu hakkında görüş birliğine sahip uluslar arası kuruluş ve organizasyonlar.
Bu kuruluşların ortak görüşüne göre belirli dozlarda ışınlanmış gıdaları tüketmenin sağlık yönünden zararlı ve toksikolojik bir tehlike oluşturmayacağı belirtilmiştir.
Türkiye’de de gıda ışınlamasına ilişkin yapılan ilk yasal düzenleme 6 Kasım 1999 tarihinde resmi gazetede “Gıda Işınlama Yönetmeliği” olarak yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir.
Dünyada yapılan yeni düzenlemeler ile Etilen Oksit ve Metil Bromür gazlarının kullanımına ilişkin bazı sınırlamalar getirmiştir. Bunlara verilecek örnekler :
Bu bilgiler ışığında gama steril olmuş ürünler daha çok tercih edilir olmuş ve buna bağlı olarak kullanım oranları da her geçen gün artmaya başlamıştır.
Dünya çapında yapılan tüketici araştırmaları şunu göstermiştir: Işınlanmış gıdaların sağlık yönünden güvenilir olduğu, gıdaların hiçbir zaman radyoaktif hale gelmediği, Işınlama tesislerinin zararlı hiçbir çevresel atık oluşturmadığı ve ışınlama tesislerinde çalışanların güvenlikte olduğu konusunda tüketiciler doğru ve bilimsel verilere dayanılarak bilgilendirildiğinde tüketicilerin ışınlanmış gıdaları satın almaya istekli oldukları görülmüştür.